Ι.Ν. Παναγίας



Στη χριστιανική συνοικία της Παναγίας υπήρχε η μεταβυζαντινή εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, τυπική τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με μικρό τρούλο και καμπαναριό. Αποτέλεσε το κέντρο της ομώνυμης συνοικίας, το παλαιότερο χριστιανικό μνημείο της Καβάλας, που εντέλει κατεδαφίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1950 για να δώσει τη θέση του στη σημερινή εκκλησία. Το μόνο που διασώθηκε από αυτή τη φάση είναι το καμπαναριό, που χρονολογείται στο β’ μισό του 19ού αιώνα.

Στην ίδια θέση οι αρχαιολόγοι τοποθετούν την ύπαρξη μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής καθώς και ενός μικρού μοναστηριού, της Παναγίας Καμμυτζιώτισσας. Το συγκεκριμένο μονύδριον ήταν μετόχι της Μονής Παντοκράτορος του Αγίου Όρους και η θέση του δεν έχει εντοπιστεί. Το μόνο που έχει διασωθεί από το μοναστήρι είναι δύο φορητές εικόνες, των Αγίων Ιωάννου Προδρόμου και Ιωάννου Χρυσοστόμου αντίστοιχα. Οι συγκεκριμένες εικόνες χρονολογούνται στις αρχές του 16ού αιώνα μ. Χ. και ανήκουν στη συλλογή του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αθηνών.